De mirakels van de Virga Jesse en andere wonderen’
‘Je gaat niet geloven wat ik meegemaakt heb!’ Straffe gebeurtenissen zijn dagelijks onderwerp van gesprek, overal ter wereld. Als je de kranten mag geloven, gebeuren er nog steeds wonderen: tijdens sportwedstrijden, tijdens reddingswerken na een aardbeving, … En als we zelf zoiets meemaken, staan we met de mond vol tanden en hopen we maar dat anderen ons zullen geloven, want voor ons was het … niet te bevatten. Bibliotheek Hasselt Limburg (BHL) duikt, naar aanleiding van de Virga Jessefeesten, in de ongelooflijke verhalen met de Virga Jesse in de hoofdrol: de mirakels. Een expo die onder ruime belangstelling geopend werd.
Vraagteken-uitroepteken: een universele emotie
Wordt het dan een christelijke expo? Niet helemaal. Want overal ter wereld maken mensen gebeurtenissen mee die hen sprakeloos doen staan. Voor sommigen is het een tussenkomst van een hogere macht, voor anderen een redding door Superman; perfect wetenschappelijk te verklaren of niets meer dan puur toeval.
Maar hoe je de straffe gebeurtenissen ook wil verklaren, het gevoel perplex te staan is universeel. Het vraagteken-uitroepteken benadrukt dat moment: je vindt geen woorden, moet twee keer kijken, je staat verstomd, of versteld, je bent verbluft. En dat gevoel kent iedereen en verbindt dus levensbeschouwingen en culturen van over heel de wereld.
Schepen voor bibliotheken, Habib El Ouakili: ‘Met de keuze voor de mirakels, sluit de bibliotheek mooi aan bij twee centrale thema’s van de Virga Jessefeesten: ‘verwondering’ en ‘(h)echt zijn’. Overal ter wereld kunnen mensen verwonderd raken, en overal ter wereld vertellen ze er verhalen over. En op welke plek kan je nu beter verhalen naast elkaar leggen, dan in een bibliotheek?’
Oude Drukken, de mosterdzaadjes van Kisa, en He-Man
De oudste mirakels van de Virga Jesse gebeurden in de 14de eeuw, maar pas in de 17de eeuw schreef de Hasseltse minderbroeder Henricus Jonghen ze voor het eerst op. Zijn beschrijving is zó beeldend, dat je de wonderen bijna voor je ogen ziet gebeuren.
Mirakel voor mirakel verkent BHL de gebeurtenis en de menselijke emotie erachter: uitzichtloosheid versus hoop, ziekte versus genezing, verwarring versus het licht zien. Dan volgt voor elk mirakel een ‘verklaring’ voor de gebeurtenis, maar door de ogen van ‘een ander’: uit een andere levensbeschouwing, uit de wetenschap, uit de filosofie of psychologie, of uit de onuitputtelijke voorraad verhalen van over de hele wereld.
Zo komt het dat je in deze expo erfgoedcollectiestukken naast stripverhalen ziet, religieuze teksten naast metalmuziek, mosterdzaadjes naast wetenschappelijke artikels. Zo wordt bv. het mirakel van het kind dat opnieuw tot leven werd gewekt door de Virga Jesse in de expo gekoppeld aan een boeddhistisch verhaal over mosterdzaadjes. In de ene traditie staat de goddelijke macht centraal, in de andere het leren omgaan met de dood. Maar eigenlijk zijn beide verklaringen een manier om betekenis te geven aan de wereld, en aan het universele gegeven van rouw.
Wetenschap en religie
De expo werd geopend met een lezing en debat over dat raakvlak tussen religie en wetenschap: verwondering. In zijn boek ‘Wetenschap & Religie’ biedt Patrick Loobuyck een kritische en verhelderende kijk op een van de meest fascinerende kwesties die de mens van oudsher heeft beziggehouden: hoe kunnen religie, zingeving en geloof zich verhouden ten aanzien van kennis, rede en wetenschap? De lezing ging over in een gesmaakt debat, waarbij iedereen mee kon nadenken met experts Anne Provoost, Johan De Tavernier, Max Schneider en Patrick Loobuyck.
Habib El Ouakili: ‘BHL is natuurlijk ook een partner voor andere organisaties en instellingen om samen te werken rond de Virga Jessefeesten. Zo zal BHL samenwerken met Het Stadsmus voor het cinemaproject rond de Virga Jessefeesten. Daarvoor gebruikt de bibliotheek een filmpje dat in 1954 door de Hasseltse fotograaf Bartok gemaakt werd tijdens de processie.’
Verder stelde de bibliotheek ook enkele affiches voor de feesten ter beschikking voor een project dat door PXL – MAD grafisch ontwerp opgezet wordt rond de ontwerper van de Virga Jessefeesten in 1968, 1975, 1982, 1989 en 1996, Rik Rappoort.
De mirakels zullen volgens de traditie ook in de straatversieringen hun plek krijgen. Daarvoor zorgt illustrator Liesbeth Froyen. In de vitrines in de bibliotheek zullen, tijdens de feesten in augustus, haar illustraties ook een plek krijgen, om zo de link te leggen met het actuele straatbeeld en de historische duiding bij de mirakels in de bibliotheekvitrines.
Expo ‘Geloof het of niet?! De mirakels van de Virga Jesse en andere wonderen’
Van zaterdag 20 april tot en met zaterdag 31 augustus 2024
Bibliotheek Hasselt Limburg
Elke dag, behalve zondag, van 10 tot 18 uur gratis te bezoeken.
Rondleidingen op donderdag 16 mei 2024
