Lange tijd werd het Virga Jessebeeld geregeld gehuld in een spiksplinternieuwe – en vooral kostelijke – outfit. Dat was steevast een geschenk van welgestelde families, in een poging hun zielenheil af te kopen. Of het Jordy Vaesen daar om te doen is, betwijfelen we, maar in samenwerking met het Modemuseum haalt de Limburgse ontwerper wél alles uit de (kleer)kast om de moederfiguur in de spotlights te zetten. Sinds de Spaanse tijd bestond de gewoonte om het Mariabeeld op te smukken met juwelen, accessoires, en, last but not least, rijkelijke gewaden. Rijke families concurreerden om de eer en spaarden kosten noch moeite om chique jurken te laten maken. Al gebeurde dat vaak ten koste van het Mariabeeld: in plaats van de jurk aan te passen aan het beeld, werd het beeld bijgewerkt in functie van de outfit. Om die reden werd de traditie uiteindelijk stopgezet in de jaren ’70.
Moederschap
Voor de 47ste editie van de Virga Jessefeesten haalt Jordy Vaesen het concept opnieuw van onder het stof. Dat doet hij in samenwerking met het Modemuseum, waar nog tot januari de expo M&Others loopt. “Ik vind het spannend om zo’n aloude traditie op deze manier nieuw leven in te blazen”, vertelt hij. “Door het gewaad van Maria, de christelijke moeder, te vertalen naar de context van vandaag, hoop ik een maatschappelijke kwestie aan te kaarten. De rol van moeders wordt te vaak geminimaliseerd, vind ik. Nochtans zijn moederlijke stemmen, in de politiek bijvoorbeeld, uiterst belangrijk om evenwicht te brengen. Op dat vlak gaat het zeker de goede richting uit, maar er is ruimte voor verbetering. Moeders schenken leven. De opofferingen die zij maken, zijn gigantisch groot. En dat verdient meer aandacht.” – Jordy Vaesen
Kunst en verwondering
Ook Jordy’s eigen moeder speelt een grote rol in zijn leven. “Zij is de reden dat ik hier sta, dat ik aan mooie projecten kan werken en in mijn carrière heb kunnen investeren. Het is trouwens ook dankzij haar dat ik interesse kreeg in mode, want ze naaide vroeger zelf kleren voor mij en mijn broer. Toen het Modemuseum me vroeg om mee te werken aan hun expo over moederschap – in de brede zin van het woord –, kon ik me dan ook onmiddellijk in hun visie vinden.” Opvallend Hoe Jordy die focus op moederschap concreet gaat verwerken in zijn ontwerp? “Ten eerste wil ik het beeld op ooghoogte plaatsen in het Modemuseum”, legt hij uit. “Als je dan binnenwandelt, kijkt Maria je rechtstreeks aan. Dat geeft een bevreemdend gevoel. Daarnaast wil ik dat haar jurk letterlijk ruimte inneemt, zodat de moeder benadrukt wordt. Het moet opvallen. Extravagant zijn. In het oog springen. De stof laat ik tot op de grond doorlopen. En ik wil spelen met structuur, volumes en diktes om variatie te brengen in de look. Anderzijds mag de jurk niet té bombastisch worden, dus ik hou het redelijk uniform qua kleur. De kleine Jezus, die door Maria vastgehouden wordt, krijgt geen eigen outfit. Jezus blijft natuurlijk een onderdeel van het beeld, maar ik wil hem niet benadrukken. Ik wil alle ogen richten op de moeder.”
Inspiratie uit archieven
Ter voorbereiding is Jordy gaan grasduinen in de archieven van het Stadsmus, waar een hele reeks eeuwenoude Mariajurken bewaard worden. Daar zitten enkele topstukken bij. Jordy: “Wat me vooral opviel, is dat er toen ook al aan upcycling werd gedaan: ze maakten nieuwe jurken op basis van oude kledingstukken. Dat principe ga ik doortrekken, want ik wil werken met restjes tule die een andere designer niet meer gebruikt. Maar voor de rest ga ik toch wat breken met de traditionele kledingstukken. Enerzijds omdat ik er mijn eigen ding mee wil doen, anderzijds omdat de setting anders is. Deze versie van het beeld blijft immers statisch in het Modemuseum staan, dus dat vraagt een andere inkleding en een unieke aanpak.”
