Al van voor de Franse Revolutie schenkt de Broederschap van O.‑L.‑Vrouw om de zeven jaar, ‘s maandags na de eerste ommegang, erwtensoep op het pleintje voor de Virga Jessebasiliek. “Dat gebeurt onder het toeziende oog van Don Christoph, de Langeman van Hasselt, die op 19 augustus door de straten van de Hasseltse binnenstad trek: een absoluut hoogtepunt van de zevenjaarlijkse feesten.” – burgemeester Steven Vandeput
Deze traditie is al sinds 1682 verbonden met de zevenjaarlijkse Virga Jessefeesten, maar ze bestond al veel eerder. De oudste vermelding van een mariale processie in de stadsrekeningen dateert van 1495. Dat was ook toen al een zaak van de hele bevolking: een ommegang van het miraculeuze beeld door de straten, versierd door de rotten, in aanwezigheid van de stadsreus van de rederijkerskamer, met een voedselbedeling voor de armen.
Bij de uitdeling van erwtensoep en de rondgang van de Langeman, een folkloristisch hoogtepunt, komen om de zeven jaar drie oude tradities samen. De oudste twee verenigingen van de stad én de oudste Hasselaar. De Broederschap van O.L.V., gesticht in 1314, staat al meer dan 700 jaar in voor hulp aan minder bedeelde stadsgenoten. De rederijkerskamer De Roode Roos, gesticht rond 1500, zorgde voor kleurrijke bijbeltaferelen en de stadsreus. In zijn huidige gedaante van zittende ridder dateert die van 1810 en is zo één van de oudste stadsreuzen in België.
Behalve bij een zeveste joar komt Don Christoph alleen buiten voor de blijde intrede van een nieuw staatshoofd. De huidige reus heeft zo de plechtige intrede van Willem I van Oranje in 1829 meegemaakt en vervolgens van alle Belgische koningen.
“Hij is inderdaad indrukwekkend, maar het is ook een hele klus om de oude man telkens weer op te bouwen”, zegt Michel Ilsen, secretaris-factor van De Roode Roos. “Hij moet, wegens zijn gewicht en afmetingen, zittend op een wagen, getrokken worden door twee paarden. Daarom springen we zuinig om met verschijningen van dit meer dan 200 jaar oude monument.”
Het is dus een buitenkans om volgende maandag 19 augustus vanaf 10 uur een glimp op te vangen van een uitzonderlijk stukje zuivere folklore.
Programma
09.30 u: vorming van de optocht aan Het Stadsmus, G. Gezellestraat
10.00 u: vertrek
10.20 u: halte van 10′ op de hoek van de Dorpstraat/Thonissenlaan
10.30 u: vertrek ‘t Dorp, nieuwe opstelling
10.45 u: vertrek via Demerstraat, Lombaardstraat, afhalen stadsbestuur
10.50 u: vertrek basiliek
11.00 u: uitdeling erwtensoep
11.45 u: vertrek provincieraadszaal Lombaardstraat
13.00 u: vertrek naar ‘t Dorp, halte kruispunt Minderbroedersstraat
13.45 u: vertrek naar eindpunt aan Het Stadsmus
14.00 u: einde